Klasztor cysterski - Paradyż Gościkowo:
|
|
|
Opactwo ulokowane we wsi Gościkowo zaczęto nazywać Paradyżem (Rajem). Ponieważ we wsi był tylko klasztor, wieś również zaczęto nazywać Paradyżem. Tak było przez kilka wieków. Po II wojnie wieś powróciła do dawnej nazwy Gościkowo. Klasztor cystersów w Paradyżu ufundował w 1230 roku wojewoda poznański Mikołaj Bronisz, za zgodą biskupa poznańskiego Pawła i księcia Władysława Odonica. Bronisz przekazał cystersom swój majątek, w tym wieś Gościkowo. W latach 1234 - 1287 wzniesiono tu kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Marcina. Miejsce to zaczęto określać łacińskim zwrotem Paradisus Matris Dei (Raj Matki Boskiej), od którego utworzono nazwę polską Paradyż. Celem działalności cystersów było szerzenie nowoczesnej gospodarki rolnej oraz sprowadzanie osadników. Klasztor paradyski był również ważnym ośrodkiem intelektualnym. Po II rozbiorze Polski Paradyż znalazł się w zaborze pruskim, co spowodowało powolny upadek klasztoru, którego rezultatem była kasata klasztoru w 1834 roku. Założenie klasztorne składa się dziś z kościoła, klasztoru oraz ogrodu. Cystersi zostali osadzeni w Gościkowie w 1230 r., aby założyć nowe opactwo. Wieś zmieniła wtedy nazwę na Paradisus Matris Dei czyli Raj Matki Boskiej. Po Polsku - Paradyż. Najstarsze budowle powstały w XIII i XIV w. Klasztor przez lata długiego istnienia miał wielu właścicieli. Po opuszczeniu go przez cystersów przechodził z rąk do rąk, zmieniając się a to w seminarium nauczycielskie, a to w szkołę ogólnokształcącą (także wykładowców III Rzeszy), a to przczółek specjalistów Luftwaffe. Wojska radzieckie urządziły tu sobie nawet magazyn. Dziś poklasztorny kompleks to oficjalna siedziba filii Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zabudowania prezentują się naprawdę okazale. Klasztor, szczególnie po pracach remontowych podjętych w latach 70. XX w., jest bardzo zadbany. Konserwatorzy przywrócili nawet. oryginalną XVIII-wieczną kolorystykę ścian i elementów wyposażenia świątyni, szczególną uwagę przykłada się do restauracji zabytkowych, późnobarokowych organów dzieła Joachima Petera. |